Absolutorium i wotum zaufania dla Wójta Gminy Jaworze

Na wczorajszej (9 czerwca) sesji radni głosowali nad udzieleniem absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2021 rok oraz nad udzieleniem wotum zaufania dla Wójta Gminy Jaworze. Głosowanie nad tymi dwoma uchwałami poprzedzone było zatwierdzeniem przez radę sprawozdania finansowego za 2021 rok wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu.

Obie uchwały zostały przyjęte jednogłośnie – „za” podniosło rękę 13 obecnych na sesji radnych. Radni podjęli decyzję po zapoznaniu się ze sprawozdaniem z wykonania budżetu za 2021 rok, sprawozdaniem finansowym, opinią Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach oraz stanowiskiem Komisji Rewizyjnej.

Przewodniczący Rady Gminy Jaworze Zbigniew Putek stwierdził, że „uważa wykonanie budżetu za 2021 rok za bardzo pozytywne. Należą się pochwały dla Pana Wójta, dla Pani Zastępcy Wójta, dla Pana Skarbnika i dla wszystkich naczelników i pracowników Urzędu Gminy”.

Wójt dr Radosław G. Ostałkiewicz, kierując do radnych podziękowania za udzielone absolutorium stwierdził: „Nie możemy zapominać, że pełnimy rolę służebną wobec mieszkańców. W końcu to dla mieszkańców realizujemy budżet. Nie zawsze jest to jednak rola, która potrafi zapewnić wszystkie potrzeby, szczególnie, że ostatnie budżety realizujemy w trudnym czasie – w czasie gdy przychodzi nam się mierzyć z wartością pieniądza”.

Czerwcowa sesja Rady Gminy Jaworze była także okazją do prezentacji „Raportu o stanie Gminy Jaworze za 2021 rok”, którego autorem jest wójt – dr Radosław G. Ostałkiewicz. Raport o stanie gminy to swoiste roczne podsumowanie tego, co działo się w Gminie i jak ona funkcjonowała w 2021 roku. „Znajdą w nim Państwo obiektywne informacje o tym co zrobiłem, jaki jest potencjał naszej Gminy na tle podobnych do nas gmin, a także w którym momencie realizacji konkretnych strategii jesteśmy. To dokument o nas samych, dla nas samych – mieszkańców Gminy Jaworze!” – zachęca do lektury Wójt.

Z raportem można zapoznać się na specjalnie przygotowanej stronie internetowej.

Jak wyglądał rok 2021 w liczbach?

Na 31 grudnia 2021 roku Gmina Jaworze na plan dochodów po zmianach w wysokości ok. 45,3 mln zł wykonała dochody w wysokości ponad 48,7 mln zł, co stanowi 108% planu. Pomimo nadal trwającej sytuacji epidemicznej w 2021 roku, spowodowanej COVID-19, dochody bieżące wykonano na poziomie wyższym niż zakładane.

Z kolei w zakresie wydatków, na 31 grudnia 2021 roku plan po zmianach kształtował się na poziomie ok. 50,5 mln zł, a jego wykonanie na pułapie blisko 45,2 mln zł, co stanowi blisko 90%.

Na koniec 2021 roku Gmina Jaworze na planowany deficyt budżetowy po zmianach wynoszący ok. 5,2 mln zł wykonała nadwyżkę budżetową w wysokości ponad 3,5 mln zł. Nadwyżka budżetowa wynikała z większego zrealizowania dochodów budżetowych oraz z oszczędności wypracowanych na wydatkach bieżących i majątkowych.

W 2021 roku, poziom spłat zobowiązań Gminy nie przekroczył poziomu określonego ustawą o finansach publicznych i nie stanowi zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania gospodarki finansowej Gminy Jaworze.

Jak wyglądał rok 2021 w zakresie inwestycji i rozwoju Gminy?

Łączne wykonanie wydatków majątkowych Gminy Jaworze w 2021 r. wyniosło prawie 8,7 mln zł. Co szczególnie należy zaznaczyć – jest to wzrost o blisko 65% w stosunku do 2020 roku. Połowa wydatków majątkowych w 2021 r. była skoncentrowana na szeroko pojętej gospodarce mieszkaniowej. Kolejnymi wiodącymi obszarami wydatków majątkowych były transport i łączność oraz oświata i wychowanie.

Wśród licznych inwestycji, które realizowano na terenie Gminy znaczne środki przekazano na przedsięwzięcia związane z sektorem transportu i drogownictwa. Blisko 1,9 mln zł przeznaczono na przebudowę ul. Kalwaria. Prace przy tej drodze polegały na przebudowie konstrukcji jezdni wraz z przebudową skrzyżowań z drogami bocznymi oraz przebudową poboczy. Inwestycja została zrealizowana przy udziale środków finansowych z Funduszu Dróg Samorządowych.

W 2021 roku prowadzono także prace przy budowie parkingu przy ul. Wapienickiej – zadanie kosztowało niecałe 150 tys. zł. Realizowano również zadania inwestycyjne polegające na modernizacji infrastruktury drogowej na terenie Gminy – łącznie na kwotę ok. 150 tys. zł.

Niewątpliwie ważną inwestycją prowadzoną w 2021 roku była modernizacja amfiteatru – środki przeznaczone na to zadanie w poprzednim roku budżetowym zamknęły się w kwocie blisko 600 tys. zł. Zadanie uzyskało pomoc finansową w formie dotacji celowej ze środków budżetu Województwa Śląskiego w ramach Śląskiego Pakietu dla Turystyki w 2021 r. Dodatkowo przeprowadzono modernizacje mostków przy amfiteatrze za kwotę 36 tys. zł. Jak ważne i potrzebne były to inwestycje widzimy chociażby po ostatnim, zakończonym ogromnym sukcesem frekwencyjnym, wydarzeniu – czyli koncercie zespołu „Kwiat Jabłoni” w trakcie „Jaworzańskiej Majówki”.

Kolejną znaczącą – bo opiewającą na kwotę blisko 2,9 mln zł – pozycją w budżecie Gminy w 2021 roku była przebudowa zabytkowego budynku „Trzydziestki”, czyli dawnego Domu Zdrojowego. W odnowionej przestrzeni siedzibę znalazło nowo powstałe Centrum Usług Społecznościowych – Klub Seniora. Wygospodarowano tam także miejsce na salę ślubów Urzędu Stanu Cywilnego. Efekty tej pracy można było podziwiać w trakcie zorganizowanego kilkanaście dni temu dnia otwartego. Jaworzanie podziwiający wnętrze, jak i samą „wizytówkową” bryłę budynku w centrum Jaworza, nie kryli słów uznania. Inwestycja wsparta została środkami zewnętrznymi, pozyskanymi przez Gminę Jaworze, z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014-2020 (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) – oś priorytetowa X, rewitalizacja oraz infrastruktura społeczna i zdrowotna.

Znaczące kwoty Gmina Jaworza skierowała na prace budowlane w budynkach oświatowych – łącznie wydatki w tym zakresie stanowiły ponad 1 mln zł. Największą pozycją w budżecie (770 tys. zł) była termomodernizacja Szkoły Podstawowej nr 2 – polegająca na przebudowie kotłowni oraz wymianie instalacji wewnętrznej c.o. Inwestycja została wsparta środkami finansowymi z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Na potrzeby Centrum Usług Wspólnych, w budynku Szkoły Podstawowej nr 2 przeprowadzono dodatkowo modernizację pomieszczeń administracyjnych za kwotę 30 tys. zł oraz budowę przyłącza gazowego do kuchni za 16 tys. zł. Z kolei Szkoła Podstawowa nr 1, za kwotę ok. 150 tys. zł, przeprowadzała modernizację swojej siedziby oraz wykonała podjazd dla uczniów niepełnosprawnych (20 tys. zł). Na potrzeby najmłodszych jaworzan, Przedszkole nr 2 wykonało modernizację pomieszczeń kuchennych za 35 tys. zł.

Także z myślą o tych najmłodszych – ale również nie zapominając o ich rodzicach – na terenie Jaworza przystąpiono do modernizacji placów zabaw. Na ten cel wydatkowano w 2021 roku ponad 82 tys. zł. W 2021 roku prowadzono też drobniejsze prace w gminnych nieruchomościach – na roboty modernizacyjne i instalacyjne w budynkach przy ul. Zdrojowej 111 i 117 wydatkowano ok. 45 tys. zł.

Jak wypadamy na tle innych?

Ocena stanu Gminy na tle jednostek o podobnej charakterystyce może zostać określona jako dobra, bowiem w większości analizowanych obszarów Jaworze osiągnęło sprzyjającą bądź bardzo sprzyjającą pozycję w porównaniu do gmin o podobnych uwarunkowaniach rozwoju. W aspektach gospodarczych oraz edukacyjnych Gmina Jaworze jest jedną z najlepszych jednostek spośród analizowanych. Nasza Gmina, w analizach przedstawionych w „Raporcie o stanie Gminy”, zestawiana jest ze 130 gminami wiejskimi, leżącymi wokół ośrodków regionalnych. Do grupy porównawczej naszej Gminy, z obszaru województwa śląskiego, należą m.in. Gmina Kozy, Wilkowice, Poczesna, Miedźna czy Pawłowice.

Z punktu widzenia oceny demograficznej Gminy należy wskazać, że na tle jednostek należących do grupy porównawczej nastąpiła korzystna zmiana w zakresie struktury demograficznej mieszkańców, mierzona m.in. wskaźnikiem zastępowalności pokoleń na rynku pracy czy mieszkańcami w wieku poprodukcyjnym. Wskazać należy najwyższe dochody z PIT na mieszkańca w stosunku do podobnych gmin. Co warto zaznaczyć – w 2021 roku osiągnięto najwyższe dochody z tytułu podatku PIT, jakie do tej pory odnotowano w Gminie Jaworze – kwota ta osiągnęła ponad 15,3 mln zł.

Pod względem aktywności gospodarczej sytuację Gminy Jaworze należy ocenić jako bardzo dobrą. Jak wynika z analizy, w przypadku takich wskaźników, jak wpływy z podatków PIT i CIT, czy struktura własnościowa przedsiębiorstw, sytuacja Gminy jest bardzo sprzyjająca i lepsza niż w przypadku zdecydowanej większości gmin z grupy porównawczej. Gmina Jaworze jest liderem pod względem aktywności gospodarczej mieszkańców oraz wpisów do REGON.

Biorąc pod uwagę obszar związany z finansami, należy wskazać, że nasza Gmina, na tle porównywanych jednostek samorządowych realizuje zoptymalizowaną politykę wydatkową. Świadczy o tym sprzyjająca sytuacja w zakresie wskaźnika wydatków bieżących na mieszkańca. Z analizy wynika, że średnia wysokość nadwyżki operacyjnej, kalkulowana w oparciu o wykonanie budżetów z 3 poprzednich lat, wynosi prawie 13%. Przyjmuje się, że jednostka o stabilnej i bezpiecznej sytuacji finansowej powinna generować nadwyżkę operacyjną na poziomie 5-8% dochodów.

Wskaźnikiem będącym w bardzo sprzyjającej sytuacji w odniesieniu do innych gmin jest rentowność systemu gospodarki odpadami, która wynosi prawie 85% (średnia z lat 2019-2021), a w 2021 r. uległa całkowitemu zbilansowaniu. Świadczy to pozytywnie o gospodarce komunalnej prowadzonej na terenie Gminy Jaworze.

Powodem do zadowolenia jest także bardzo dobra pozycja edukacji w Jaworzu w zestawieniu z innymi gminami z grupy porównawczej. W 2021 r. nastąpiły korzystne zmiany w Gminie w zakresie liczebności oddziałów w szkołach oraz w zakresie wskaźnika efektywności zatrudniania nauczycieli. Wskaźniki te potwierdzają dobrą organizację systemu nauczania. W zakresie finansowania oświaty wskazać należy też na wzrost wydatków bieżących, jaki nastąpił w 2021 r.

Co bardzo istotne, w 2021 r. Gmina Jaworze, na tle innych porównywanych jednostek samorządowych wyróżniała się poziomem dotacji dla organizacji pożytku publicznego. Na terenie Gminy funkcjonuje ponad 30 organizacji z tzw. III sektora (stowarzyszenia, fundacje, kluby sportowe i inne). W 2021 r. przyznano ponad 350 tys. zł na realizację zadań publicznych tego typu organizacjom. Należy podkreślić, że środki powierzane organizacjom pozarządowym stanowią blisko 2% wydatków budżetowych – to jeden z najwyższych poziomów tego wskaźnika wśród porównywanych gmin. Dzięki tak szerokiemu finansowaniu organizacji pozarządowych w naszej Gminie, możliwe jest realizowanie wielu ciekawych i atrakcyjnych przedsięwzięć na rzecz i z aktywnym udziałem mieszkańców.